از وصاياى امام كاظم «عليه السلام» به هشام:
يا هشام قِلّةُ المنطق حِكمٌ عظيمٌ. فعليكم بالصّمت، فإنّه دَعَةٌ حسنةٌ وقلّة وزرٍ وخفّةٌ من الذّنوب. فحَصّنوا باب الحلم؛ فإنّ بابه الصّبر.
(تحف العقول صفحه 394)
اى هشام! كم گوئى كارى حكيمانه است و بر تو باد به صمت.
صمت: سكوت در هنگامى كه سخن گفتن لازم نيست.
بعضى از افراد دائماً حرف مىزنند و هر كس سخنى مىگويد دخالت مىكنند و اين از رذائل اخلاقى است حتى گاهى، انسان براى حرف زدن انگيزه هم دارد، مثلاً مىخواهد اظهار فضل كند اما در همين مورد نيز خوددارى از سخن، مستحسن است. و از آنجا كه همه گفتار انسان در نامه عمل او، ثبت و ضبط مىشود و چه بسا در پر گفتن، انسان دچار خلاف گويى گردد. لذا كم گويى موجب كم شدن وزر و وبال و تخفيف گناهان است.
صمت، خود از حلم سر چشمه مىگيرد، حلم در مقابل خفّت است، گاهى افراد در هنگام شادى با بروز حوادث نا خوش، خود را مىبازند لكن انسان حليم در خوشى و نا خوشى عنان خود را از كف نمىدهد.
ريشه حلم نيز صبر است، صبر به معناى مقاومت و پايدارى است، چه در مقابل فشارهاى زندگى و چه در مقابل تكاليف الهى.
از اين روايت نكته ظريفى به دست مىآيد كه اخلاقيات اسلامى يك چرخه متصل به هم است و همچون دوائر متداخل هركدام ديگرى را تكميل مىنمايند و مجموعه آنها منظومه زيبايى در وجود انسان مىشود.
(از احاديث منتخب رهبر معظم انقلاب «دام ظله» در شروع درس خارج